(BĐT) – Sau 2 tuần phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), Gói thầu số 01 Hàng hóa thuộc Dự án Hiện đại hóa hệ thống thông tin cơ sở dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) – viễn thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An phát sinh hàng chục văn bản làm rõ, kiến nghị về các tiêu chí được cho là bất cập, gây hạn chế cạnh tranh. Trước áp lực từ phía các nhà thầu, Chủ đầu tư kiên quyết bảo lưu HSMT vì nhiều lý do.
 |
| Hồ sơ mời thầu yêu cầu 99 nhân sự chủ chốt là kỹ thuật viên (lắp đặt, cài đặt, hướng dẫn sử dụng, chuyển giao công nghệ) |
Gói thầu có giá 14,692 tỷ đồng, phát hành HSMT từ ngày 14/10 đến 1/11/2025. Chủ đầu tư là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An, giao Công ty CP Tư vấn xây dựng số 9 – NA tư vấn lập HSMT, Công ty TNHH Tư vấn và Xây dựng Đức Tài Tâm Đạt thẩm định HSMT.
Theo kiến nghị của nhiều nhà thầu, Gói thầu số 01 là gói thầu hàng hóa có quy mô, tính chất thông thường, nhưng HSMT lại bao hàm nhiều tiêu chuẩn đánh giá phức tạp so với quy mô, tính chất công việc cần thực hiện, có thể gây hạn chế cạnh tranh. Trong đó, Chương III – HSMT yêu cầu đến 99 nhân sự chủ chốt là kỹ thuật viên (lắp đặt, cài đặt, hướng dẫn sử dụng, chuyển giao công nghệ). Trong đó, 33 nhân sự có trình độ cao đẳng trở lên chuyên ngành CNTT, điện, điện tử viễn thông; 66 nhân sự còn lại có trình độ trung cấp nghề/chứng chỉ nghề hoặc tương đương. Tài liệu chứng minh nhân sự gồm: hợp đồng lao động/thuê; bằng tốt nghiệp; tài liệu chứng minh kinh nghiệm tương tự; căn cước công dân (CCCD); bản cam kết của nhân sự sẵn sàng cung cấp giấy tờ gốc phục vụ việc đối chiếu tài liệu.
Các nhà thầu khẳng định, những yêu cầu trên vượt quá khả năng của hầu hết doanh nghiệp lĩnh vực truyền thanh ứng dụng CNTT – viễn thông trong nước. Nếu không có sự chuẩn bị từ trước thì trong khoảng thời gian 18 ngày phát hành HSMT, không nhà thầu nào có khả năng tìm kiếm đủ nhân sự và chuẩn bị được toàn bộ các tài liệu chứng minh theo yêu cầu. Trong khi gói thầu đang xét có tính chất kỹ thuật không quá phức tạp, ngoại trừ hạng mục xây dựng phần mềm nội bộ đã có yêu cầu riêng về nhân sự quy định tại Chương V – Yêu cầu kỹ thuật trong HSMT.
Cũng theo kiến nghị của nhà thầu, gói thầu trên có thời gian thực hiện là 90 ngày theo Quyết định số 3444/QĐ-UBND ngày 13/12/2024 của UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu Dự án. Tuy nhiên, tại Quyết định số 3780/QĐ-SVHTTDL ngày 4/10/2025, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An đã điều chỉnh rút ngắn thời gian thực hiện Gói thầu còn 35 ngày (tương ứng giảm gần 2/3 thời gian thực hiện). Việc rút ngắn thời gian thực hiện và yêu cầu nghiệm thu đồng bộ không chỉ gây khó khăn về kỹ thuật, mà còn làm tăng chi phí huy động nhân lực, thiết bị và dịch vụ cho nhà thầu, có thể khiến giá dự thầu cao hơn thực tế cần thiết. Do đó, nhà thầu khẳng định, việc rút ngắn tiến độ là không có cơ sở kỹ thuật lẫn kinh tế, cần được xem xét, thẩm định lại để tránh lãng phí ngân sách, giảm gánh nặng cho nhà thầu thực hiện. “Trường hợp không có lý do đặc biệt, đề nghị điều chỉnh khôi phục thời gian thực hiện 90 ngày theo Quyết định số 3444/QĐ-UBND, để đảm bảo tính hợp lý về chuyên môn, tiết kiệm chi phí và tuân thủ quy định pháp luật”, một nhà thầu kiến nghị.
Tại Chương V – Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu đơn vị thi công, lắp đặt phải có hệ thống quản lý tiên tiến, đạt tiêu chuẩn ISO về phát triển phần mềm, gồm: Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2015; Hệ thống quản lý an ninh thông tin ISO 27001:2013. Nhiều ý kiến cho rằng, theo quy định tại Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, việc doanh nghiệp công bố hợp chuẩn phù hợp với các tiêu chuẩn (TCVN, ISO, Tiêu chuẩn cơ sở) là tự nguyện, không bắt buộc. Doanh nghiệp chỉ bắt buộc công bố hợp quy sản phẩm phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật (QCVN) do Nhà nước ban hành. Ngoài ra, các văn bản pháp luật chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực phát triển phần mềm không có quy định bắt buộc liên quan đến các chứng chỉ, chứng nhận ISO kể trên. Do đó, đây được coi là điều kiện nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu.
Trong văn bản trả lời kiến nghị ngày 29/10/2025, Chủ đầu tư bảo lưu HSMT và nhấn mạnh, Gói thầu có phạm vi thực hiện trên địa bàn 33 xã thuộc các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, địa hình phức tạp, phân tán, đường giao thông không thuận lợi. Đặc thù của công việc lắp đặt thiết bị truyền thanh đòi hỏi các đội thi công phải làm việc trực tiếp tại hiện trường, trên các cột điện hoặc cột BTS. Do đó, yêu cầu nhân sự như trên là phù hợp, cần thiết. Cũng theo Chủ đầu tư, thời gian thực hiện Gói thầu đã được Chủ đầu tư phê duyệt trong HSMT, vì vậy các nhà thầu tham dự phải tuân thủ.
Chuyên gia đấu thầu cho biết, đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, pháp luật về đấu thầu quy định, HSMT chỉ được yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các dịch vụ liên quan có yếu tố đặc thù, phức tạp cần thiết phải có nhân sự có hiểu biết, nhiều kinh nghiệm đảm nhận. Trường hợp đưa ra các yêu cầu năng lực, kinh nghiệm quá mức cần thiết so với công việc mời thầu sẽ dẫn đến hạn chế sự tham dự của nhà thầu.
Cũng theo chuyên gia đấu thầu, việc đưa ra yêu cầu về thời gian thực hiện hợp đồng phải căn cứ vào quy mô, tính chất của gói thầu, đồng thời dựa trên những tính toán phù hợp với khả năng triển khai, đáp ứng của số đông nhà thầu. Trường hợp do áp lực giải ngân kế hoạch vốn, áp lực về thời hạn hoàn thành mà yêu cầu gấp rút về thời gian thực hiện hợp đồng sẽ đẩy rủi ro rất lớn về phía nhà thầu, từ đó phát sinh nhiều hệ lụy cho các bên.
Nguồn: Báo Đấu thầu
